Не ни правописание бел яз

Не ни правописание бел яз

ПРАВОПИСАНИЕ НЕ (НЯ), НИ

Правапіс не (ня), ні

1) Не (ня) пишется слитно:

а) если слова без не (ня) не употребляются: нянавісць, незабудка, няўрымслівы, непакоіцца, нясцерпна;

б) с существительными, прилагательными, наречиями, если не (ня) придаёт им противоположное значение: непрыяцель – вораг, невысокі -нізкі, нясмелы – палахлівы;

в) с полными причастиями, если нет пояснительных слов: ненапісаны ліст, няскошаная трава, непрачытаная лекцыя;

г) с прилагательными, полными причастиями и наречиями, если при них есть пояснительные слова вельмі, зусім, амаль, выключна, надзвычай, у вышэйшай меры и другие, которые выражают степень качества: вельмі няўважлі, зусім няпростая размова, выключна непрадуманае рашэнне, надзвычай нестандартна, амаль непрыкметна;

д) в глаголах с приставкой неда- со значением неполноты действия: недалячыць, недачуваць, недаацаніць.

Глаголы с приставкой неда- надо отличать от глаголов с приставкой да- и с предыдущим отрицанием: не дайшоў да лесу, не дачытаў аповесць, не дайграў матча и т. д.

Не пишется раздельно:

а) с глаголами, деепричастиями и краткими причастиями: не пісаць, не гаварыць, не напісана кніга, не спяшаючыся, не ўбачыўшы;

б) с полными причастиями, при которых есть пояснительные слова, есть или предполагается противопоставление: не прачытаная выкладчыкам лекцыя, не прагледжаная, а прачытаная кніга;

в) с существительными, прилагательными и наречиями, если есть или предполагается противопоставление: не прыяцель а вораг; не шырокі, а вузкі праход; не холадна, а горача ў пакоі;

г) с формами сравнительной степени прилагательных и наречий: не лепшы за…, не пазней чым…, не бяднейшы за…, не далей чым…;

д) в составе усилительных отрицаний: далёка не, зусім не, ніколькі не, нічуць не и т. д.: зусім не смелы хлопчык, далёка не горшы адказ, ніколькі не цікавы расказ;

е) с неизменяемыми словами, которые выступают в предложении в качестве сказуемого: не варта, не супраць, не трэба, не шкада, не інакш и т. д.

Но: нельга, няможна.

Ні пишется слитно:

а) со славами, которые без ни не употребляются: ніводны, нішчымны, нікчэмны, нікудышні;

б) с отрицательными местоимениями и наречиями: ніхто, нішто, ніякі, нічый, ніадкуль,нікуды;

Если между местоимением и частицей есть предлог, то все слова пишутся раздельно: ні ў чым, ні на што, ні ў кога;

в) в словах нібы, нібыта.

Во всех остальных случаях ні пишется раздельно.

1.Объясните правописание не (ня) в следующих словах

Непрацаздольнасць, неахайны, нецікава, няшчыра, няўклюда, неруш, нелюдзімы, ненавідзець, неўпапад, немінуча, неяк, нехта, недзе, недалёт, недахоп, недаядаць, нязробленае заданне (не зробленае вучнем заданне), не сустрэць, не зроблена, не ўжываючы, не ціхае, а ветранае надвор’е, не шкада, не надта, не трэба, не па-летняму, ніхто, нічога, ні ў кога, нізашто, нідзе, нікчэмны, ніводны, ні капейкі.

2. Напишите не (ня) слитно или раздельно.

(Не)дагледзець дзіця, (не)даўшы нічога, (не)дапоўніць адказ, (не)даехаць дадому, (не)даглядзеўшы фільм, (не)давыканаць план, (не)даацаніць небяспеку, (не)дачакаўшыся, (не)дагадзіць гаспадару, (не)дакормліваць жывёл, (не)дачытаўшы кнігу, (не)здаровіцца, пастаянна (не)дасольваць, (не)дагнаць лідэра; (не)давяраць людзям, крыху (не)дачуваць, (не)даказаўшы тэарэму, (не)ацаніўшы якасці, штосьці (не)дагаворваць, (не)далюбліваць крытыку, (не)дапісаць пісьмо, (не)далічыцца тысячы рублёў, (не)дараваўшы за хлусню, (не)дамовіцца аб сустрэчы, (не)дакрануўшыся, (не)даглядзець істотнага, (не)пакоіцца, (не)дабраць балаў, (не)даехаўшы да мора.

(Не)адрамантаваны майстрам гадзіннік, (не)мнагаводны вадаём, адзнака (не)выпраўлена, ніколі (не) востраная піла, абсалютна (не)распрацаваная тэма, яшчэ (не)спілаваны дуб, (не)бяспечная праца, вёльмі (не)багаты набытак, машына (не)памыта, нічым (не)агароджаны участак, (не)міласэрныя словы, (не)зацярушаныя снегам мясціны, вельмі (не)зайздросны лёс, праца (не)зроблена, нікому (не)цікавы даклад, (не)прымірымыя ворагі, далёка (не)бліскучы адказ, грошы (не)зароблены, даўно (не)бачаныя краявіды, вельмі (не)прадуманае рашэнне, вельмі (не)ўраджайны год, кабінеты (не)абсталяваны, (не)пабеленая гаспадаром печ, (не)перабраная бульба, ніколькі (не)пакрыўджаны хлопчык.

3. Спишите предложения, выбирая нужную частицу.



1. I па якіх дарогах (не, ні) паеду, і па якіх марах (не, ні) паплыву, і дзе (не, ні) прыпынюся,— маці, ведай: тваім жыццём, табой адной жыву. (П. Панчанка) 2. I як бы мы (не, ні) пастарэлі, няхай і летам, і зімой юнацтва сінія арэлі ляцяць між небам і зямлёй. (Г. Бураўкін) 3. Колькі світанняў сустрэў Андрэй пад гэтымі вербамі ў пару свайго юнацтва, колькі зорак над ім праляцела, пра што ён толькі тут (не, ні) марыў! (С. Грах.) 4. Ніхто гэтакіх паходаў (не, ні) чуў і (не, ні) бачыў – гэта ў казках знойдзеш толькі або ў снах дзіцячых. (Я. Купала) 5. Навокал было ціха, пустэльна, ніводзін чалавек (не, ні) абзываўся (не, ні) голасам, (не, ні) стогнам. (М. Лыньк.) 6. Тут (не, ні) следу, (не, ні) падковы, а ігліца, як цвікі. (П. Панчанка) 7. А на сэрцы, як (не, ні) дзіўна, (не, ні) хмурынкі шкадавання. (Г. Бураўкін) 8. Гаворка за сталом (не, ні) ладзілася, як (не, ні) стараўся Раман Дзянісавіч ажывіць яе. (Т. Хадкевіч)

Geum.ru

Правапіс не (ня), ні

ПРАВОПИСАНИЕ НЕ (НЯ), НИ

Правапіс не (ня), ні

1) Не (ня) пишется слитно:

а) если слова без не (ня) не употребляются: нянавісць, незабудка, няўрымслівы, непакоіцца, нясцерпна;

б) с существительными, прилагательными, наречиями, если не (ня) придаёт им противоположное значение: непрыяцель — вораг, невысокі -нізкі, нясмелы — палахлівы;

в) с полными причастиями, если нет пояснительных слов: ненапісаны ліст, няскошаная трава, непрачытаная лекцыя;

г) с прилагательными, полными причастиями и наречиями, если при них есть пояснительные слова вельмі, зусім, амаль, выключна, надзвычай, у вышэйшай меры и другие, которые выражают степень качества: вельмі няўважлі, зусім няпростая размова, выключна непрадуманае рашэнне, надзвычай нестандартна, амаль непрыкметна;

д) в глаголах с приставкой неда- со значением неполноты действия: недалячыць, недачуваць, недаацаніць.

Глаголы с приставкой неда- надо отличать от глаголов с приставкой да- и с предыдущим отрицанием: не дайшоў да лесу, не дачытаў аповесць, не дайграў матча и т. д.

Не пишется раздельно:

а) с глаголами, деепричастиями и краткими причастиями: не пісаць, не гаварыць, не напісана кніга, не спяшаючыся, не ўбачыўшы;

б) с полными причастиями, при которых есть пояснительные слова, есть или предполагается противопоставление: не прачытаная выкладчыкам лекцыя, не прагледжаная, а прачытаная кніга;

в) с существительными, прилагательными и наречиями, если есть или предполагается противопоставление: не прыяцель а вораг; не шырокі, а вузкі праход; не холадна, а горача ў пакоі;

г) с формами сравнительной степени прилагательных и наречий: не лепшы за…, не пазней чым…, не бяднейшы за…, не далей чым…;

д) в составе усилительных отрицаний: далёка не, зусім не, ніколькі не, нічуць не и т. д.: зусім не смелы хлопчык, далёка не горшы адказ, ніколькі не цікавы расказ;

е) с неизменяемыми словами, которые выступают в предложении в качестве сказуемого: не варта, не супраць, не трэба, не шкада, не інакш и т. д.

Но: нельга, няможна.

Ні пишется слитно:

а) со славами, которые без ни не употребляются: ніводны, нішчымны, нікчэмны, нікудышні;

б) с отрицательными местоимениями и наречиями: ніхто, нішто, ніякі, нічый, ніадкуль,нікуды;

Если между местоимением и частицей есть предлог, то все слова пишутся раздельно: ні ў чым, ні на што, ні ў кога;

в) в словах нібы, нібыта.

Во всех остальных случаях ні пишется раздельно.

1.Объясните правописание не (ня) в следующих словах

Непрацаздольнасць, неахайны, нецікава, няшчыра, няўклюда, неруш, нелюдзімы, ненавідзець, неўпапад, немінуча, неяк, нехта, недзе, недалёт, недахоп, недаядаць, нязробленае заданне (не зробленае вучнем заданне), не сустрэць, не зроблена, не ўжываючы, не ціхае, а ветранае надвор’е, не шкада, не надта, не трэба, не па-летняму, ніхто, нічога, ні ў кога, нізашто, нідзе, нікчэмны, ніводны, ні капейкі.

2. Напишите не (ня) слитно или раздельно.

(Не)дагледзець дзіця, (не)даўшы нічога, (не)дапоўніць адказ, (не)даехаць дадому, (не)даглядзеўшы фільм, (не)давыканаць план, (не)даацаніць небяспеку, (не)дачакаўшыся, (не)дагадзіць гаспадару, (не)дакормліваць жывёл, (не)дачытаўшы кнігу, (не)здаровіцца, пастаянна (не)дасольваць, (не)дагнаць лідэра; (не)давяраць людзям, крыху (не)дачуваць, (не)даказаўшы тэарэму, (не)ацаніўшы якасці, штосьці (не)дагаворваць, (не)далюбліваць крытыку, (не)дапісаць пісьмо, (не)далічыцца тысячы рублёў, (не)дараваўшы за хлусню, (не)дамовіцца аб сустрэчы, (не)дакрануўшыся, (не)даглядзець істотнага, (не)пакоіцца, (не)дабраць балаў, (не)даехаўшы да мора.

(Не)адрамантаваны майстрам гадзіннік, (не)мнагаводны вадаём, адзнака (не)выпраўлена, ніколі (не) востраная піла, абсалютна (не)распрацаваная тэма, яшчэ (не)спілаваны дуб, (не)бяспечная праца, вёльмі (не)багаты набытак, машына (не)памыта, нічым (не)агароджаны участак, (не)міласэрныя словы, (не)зацярушаныя снегам мясціны, вельмі (не)зайздросны лёс, праца (не)зроблена, нікому (не)цікавы даклад, (не)прымірымыя ворагі, далёка (не)бліскучы адказ, грошы (не)зароблены, даўно (не)бачаныя краявіды, вельмі (не)прадуманае рашэнне, вельмі (не)ўраджайны год, кабінеты (не)абсталяваны, (не)пабеленая гаспадаром печ, (не)перабраная бульба, ніколькі (не)пакрыўджаны хлопчык.

3. Спишите предложения, выбирая нужную частицу.



1. I па якіх дарогах (не, ні) паеду, і па якіх марах (не, ні) паплыву, і дзе (не, ні) прыпынюся,— маці, ведай: тваім жыццём, табой адной жыву. (П. Панчанка) 2. I як бы мы (не, ні) пастарэлі, няхай і летам, і зімой юнацтва сінія арэлі ляцяць між небам і зямлёй. (Г. Бураўкін) 3. Колькі світанняў сустрэў Андрэй пад гэтымі вербамі ў пару свайго юнацтва, колькі зорак над ім праляцела, пра што ён толькі тут (не, ні) марыў! (С. Грах.) 4. Ніхто гэтакіх паходаў (не, ні) чуў і (не, ні) бачыў – гэта ў казках знойдзеш толькі або ў снах дзіцячых. (Я. Купала) 5. Навокал было ціха, пустэльна, ніводзін чалавек (не, ні) абзываўся (не, ні) голасам, (не, ні) стогнам. (М. Лыньк.) 6. Тут (не, ні) следу, (не, ні) падковы, а ігліца, як цвікі. (П. Панчанка) 7. А на сэрцы, як (не, ні) дзіўна, (не, ні) хмурынкі шкадавання. (Г. Бураўкін) 8. Гаворка за сталом (не, ні) ладзілася, як (не, ні) стараўся Раман Дзянісавіч ажывіць яе. (Т. Хадкевіч)

Правапіс часціц НЕ (НЯ) і НІ 7 кл

Заданне 1. Выдзеліце іншым колерам нумары слоў, якія пішуцца з не(ня) разам:

(Не,ня) шчаслівае дзяцінства;

напаткала вялікае (не, ня) шчасце;

(не,ня) высокі юнак;

ляцяць (не,ня) высока;

абсалютна (не) распрацаваны план

(не,ня) варта губляцца;

(не,ня) раз паўтарыў верш;

прыемная (не,ня) чаканасць;

чалавек (не,ня) ветлівы;

(не,ня) зачыненыя дзверы;

лугі (не,ня)скошаныя яшчэ;

(не,ня) ветлівы чалавек;

(не,ня) шырокі, а вузкі;

(не,ня) лёгкая задача;

(не,ня) шкадуючы сіл;

(ні,не,ня) чуць (не,ня) горшы за іх;

паехаць за (не,ня) блізкі свет;

чалавек- (не,ня) вольнік;

(не,ня) смелы ўчынак;

(не,ня) трэба сумаваць;

(не,ня) напісаная работа;

(не,ня) выкарыстаны рэзервуар;

(не) дасаліць суп,

(не) расцвіўшая кветка,

(не) дачытаць твор,

(не) дасыпаць цукру,

(не) абдуманы ўчынак,

(не) высоўвацца з гнязда,

(не) дагледжанае дзіця,

(не) намаляваная карціна,

(не) праходныя балоты,

абысціся (не) па-сяброўску,

(не) гнуткія дубцы,

(не) дамераў тканіны,

(не) дабегчы да фінішу

Заданне 2. Адзначце сказы, у якіх ужываецца ні.

1) У Багдановіча. было зацягнутага перыяду вучнёўства.

2) Дзе б ты. быў, вабяць да сябе крыніцы маленства.

3) У адзенні. плывец, а ў кажуху. касец.

4) Здароўя не купіш. за якія грошы.

5) Адклад нідзе на лад. йдзе, адразу ж памаглі ў бядзе.

6) Нічога не было. слоў. пытанняў. уздыхання.

7) Акрамя шчэбету птушак, у лесе нічога. чуваць.

8) Яшчэ было. позна.

9) Ды. гуку над Гайнай — пад цёмным шатром.

10) Куды б ён. прыходзіў, пра бяду сваю расказваў заўсёды.

11) Я нічога. казаў і. пытаўся.

12) У Беларусі воблік свой. Ёй колькі б год . налічылі, яна здаецца маладой.

13) Ніколі я мераць. буду аднолькава шчасце і гора.

14) Агранома хваляць . за плакаты, а за тое, як пачалі багацець нашы хаты.

15) Хто б . спыніў тады мяне, я не змог бы нават і слова разумнага сказаць.

16) Людзі кажуць: дарагі. абед, а прывет.

17) Як мой кут маленства. выполваюць, адрастаюць памяць і любоў.

18) Што б. рабілася ў сям’і, бабуля не траціла развагі.

19) Было ціха, і лісце на дрэвах зусім. шумела.

20) Натапілі так, што да самай раніцы грубка. выстыне.

21) Даўно. слова няма ад брата.

22) Маладыя вяскоўцы ўжо. помняць нашага дзеда.

23) Што б. гаварылі, сяброўства дае сілы ў цяжкія хвіліны.

24) Як. ганарыцца бацькам такім знакамітым сынам!

25) Барыс не мог . паслухацца свайго старэйшага калегі.

Заданне 1. Выдзеліце іншым колерам нумары слоў, якія пішуцца з не(ня) разам :

(Не,ня) шчасце, а бяда;

(не,ня) высокі хлопец, а нізкі;

сказаць (не,ня) прыемнае;

выказаўся (не,ня) прыемна;

расказаць (не,ня) быліцу;

(ня,не) абходна з’явіцца;

вельмі (не) прадуманы адказ

прыемная (не,ня) чаканасць;

дзверы (не,ня) зачынены;

(не,ня) скошаны луг;

(не,ня) ветліва сустрэць;

(не,ня) лёгкі, а цяжкі;

(не,ня) шкада ўкладзеных сродкаў;

(не,ня) шкадаваць сродкаў;

жыць (не,ня) блізка, а далёка;

(не,ня) смелы ўчынак;

паехаць (не,ня) куды;

(не,ня) прадуманы адказ;

(не,ня) выкарыстаны рэзервуар;

(не) далічыцца грошай.

(не) дасаліць суп,

(не) расцвіўшая кветка,

(не) напісанае вучнем сачыненне,

(не) прыбраны пакой,

(не) дасыпаць цукру,

(не) змаўкаючы гоман,

(не) высоўвацца з гнязда,

(не) дагледзець дзіця,

(не) пасечаныя дровы,

карціна (не) намалявана,

(не,ня) брыты твар,

хай будзе (не) па-вашаму,

(не) гнуткія дубцы,

рыс (не) давараны,

(не) даглядзець фільм,

(не) дасмажыць рыбу,

нічым (не) ўзнаўняльная страта

Заданне 2 . Адзначце сказы, у якіх ужываецца ні.

1) Хто. бачыў лесу ў марозную месячную ноч, той наогул не ведае хараства зімовай прыроды.

2) Як. дзіўна, але на Палессі рэдка дзе ўбачыш елку.

3) Ніякая выгада. заменіць тут вялікай духоўнай страты.

4) Як. захапляцца такой прыгажосцю!

5) Змена дня і ночы. мела для мяне істотнага значэння.

6) Гэта быў. хто іншы, як вядомы ў горадзе навуковец.

7) Усё часцей дзяцінства сніцца, дзе б у дарозе я. быў.

8) Доўга цягнуўся лес. сцежкі. прагаліны.

9) Мы бачылі, што нашых ластавянят кормяць. толькі бацькі.

10) Як. згадзіцца на такую прыемную прапанову!

11) Напачатку загадчыца кнігарні. вельмі верыла ў маю замілаванасць да кнігі.

12) Сонца, сеўшы за пушчу, амаль не грэе . лясной рэчкі. спаласаванага доўгімі ценямі поплава.

13) Колькі. прасілі, ніякай палёгкі ніхто не зрабіў.

14) 3 іголкі долата. зробіш.

15) Я не магу пражыць і дня, каб. ўспомніць лес.

16) Дзе б . быў чалавек, дзе б ён . хадзіў, заўсёды ў яго сэрцы жыве родная мелодыя.

17) Інакш я ніколі. змагу ўзнесціся духам над шэрай будзён-насцю зямных спраў.

18) Бацька. ў чым не пярэчыў Прадславе — яму падабаўся густ дачкі, якую ён вельмі паважаў.

19) Чаго. наеўся, таго не наліжашся.

20) Як сябе. супакойвай, не зможаш пражыць зусім без хвалявання.

21) Што . зробіш для дарагога чалавека.

22) Хлопец павярнуўся на крык і ледзь . страціў прытомнасці.

23) Хто толькі. тлумачыў Сяргею, што так жыць далей нельга.

24) Колькі ён. змагаўся са сном, нічога не дапамагала.

25) А як бярозка . бачыла іншага свету і жыцця, дык і не наракала ніколі на сваё сірочае існаванне.

Курс повышения квалификации

Специфика преподавания предмета «Родной (русский) язык» с учетом реализации ФГОС НОО

Курс повышения квалификации

Дистанционное обучение как современный формат преподавания

Курс повышения квалификации

Методика обучения русскому языку в образовательных организациях в условиях реализации ФГОС

  • Белозорчик Ольга ГеннадьевнаНаписать 1164 11.06.2020

Номер материала: ДБ-1214076

Международная дистанционная олимпиада Осень 2021

    11.06.2020 0
    11.06.2020 0
    11.06.2020 0
    11.06.2020 0
    11.06.2020 0
    11.06.2020 0
    11.06.2020 0
    11.06.2020 0

Не нашли то что искали?

Вам будут интересны эти курсы:

Оставьте свой комментарий

Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.

В школах Ростовской области осенние каникулы начнутся раньше срока

Время чтения: 1 минута

Самым возрастным участником ЕГЭ в 2021 году стал 72-летний учитель математики

Время чтения: 1 минута

В школе в Пермском крае произошла стрельба

Время чтения: 1 минута

В России объявлены нерабочие дни с 30 октября по 7 ноября

Время чтения: 2 минуты

Рособрнадзор оставил за регионами решение о дополнительных школьных каникулах

Время чтения: 1 минута

Треть школ и пятая часть детских садов в России являются инклюзивными

Время чтения: 1 минута

Подарочные сертификаты

Ответственность за разрешение любых спорных моментов, касающихся самих материалов и их содержания, берут на себя пользователи, разместившие материал на сайте. Однако администрация сайта готова оказать всяческую поддержку в решении любых вопросов, связанных с работой и содержанием сайта. Если Вы заметили, что на данном сайте незаконно используются материалы, сообщите об этом администрации сайта через форму обратной связи.

Все материалы, размещенные на сайте, созданы авторами сайта либо размещены пользователями сайта и представлены на сайте исключительно для ознакомления. Авторские права на материалы принадлежат их законным авторам. Частичное или полное копирование материалов сайта без письменного разрешения администрации сайта запрещено! Мнение администрации может не совпадать с точкой зрения авторов.


источники:

http://geum.ru/com/index-583.php

http://infourok.ru/pravap%D1%96s-chasc%D1%96c-ne-nya-%D1%96-n%D1%96-7-kl-4354782.html